Autorki: Katarzyna Lasota Heller & Anita Wieja-Leszczynska
Poniższe podsumowanie ma służyć pomocą w zrozumieniu podstawowych zasad dotyczących podatku VAT w Szwajcarii oraz pomóc przy planowaniu pracy, usług czy dostawy towarów do Szwajcarii.
Szwajcaria nie jest członkiem Unii Europejskiej, stąd zasady dotyczące VATu przy eksporcie towarów bądź usług z Polski do Szwajcarii należy wyjaśnić, zanim rozpocznie się realizację projektu w Szwajcarii. Szczególnej uwagi wymaga kwestia VAT przy eksporcie usług do Szwajcarii.
Pytania kierowane do nas przez klientów dotyczą najczęściej dwóch sytuacji:
- Przedsiębiorca z siedzibą w Polsce dostarcza dobra czy usługi osobie prywatnej w Szwajcarii.
- Przedsiębiorca z siedzibą w Polsce dostarcza dobra czy usługi przedsiębiorcy w Szwajcarii.
Z punktu widzenia „przepisów VAT-owskich”, w Szwajcarii nie ma zasadniczej różnicy pomiędzy tymi dwoma przypadkami w stosunku do eksportera.
W obu przypadkach rejestracja polskiego przedsiębiorstwa na potrzeby VAT w Szwajcarii jest zasadniczo zawsze obowiązkowa, jeżeli przedsiębiorca także poza Szwajcarią osiąga przynajmniej CHF 100‘000 obrotu w ciągu roku.
Natomiast osoba prywatna – odbiorca usługi w Szwajcarii, nie ma po prostu możliwości odliczenia VATu.
Zgodnie z przepisami, obowiązkowi rejestracji VAT na terytorium Szwajcarii podlega zasadniczo każdy, kto prowadzi działalność gospodarczą, nawet non-profit (tu mogą się pojawić wyjątki) i niezależnie od formy prawnej działalności i realizowanego celu.
Natomiast nie podlega obowiązkowo rejestracji VAT:
- Każdy, kto realizuje w ciągu roku, na terytorium Szwajcarii i za granicą, całkowity obrót w wysokości poniżej 100 000 franków od usług.
- Kto dostarcza usługi, które są wyraźnie wyłączone z VAT (na przykład: usługi lekarskie, medyczne, transport osób niepełnosprawnych, usługi w dziedzinie ubezpieczeń, koncerty muzyczne, teatralne, itp.
- Prowadzi spółkę z siedzibą za granicą, która niezależnie od osiągniętego obrotu świadczy na terytorium Szwajcarii wyłącznie jedną lub więcej następujących rodzajów usług:
- usługi zwolnione z podatku, np.: wynajem samochodu, przyczepy, campingu w wypożyczalni w Szwajcarii z przeznaczeniem wyjazdu do innego kraju, np. do Włoch;
- usługi, których miejsce odbioru znajduje się co prawda na terytorium Szwajcarii, jednak nie są one w Szwajcarii wykonywane (np. porady prawne, księgowe, reklamowe);
- dostawa energii elektrycznej transportowanej liniami, gazu transportowanego przez sieć dystrybucji, gazu ziemnego lub ciepła wytwarzanego zdalnie na rzecz podatników na terytorium Szwajcarii;
- osiąga w ciągu roku, na terytorium Szwajcarii i za granicą obrót mniejszy niż CHF 150’000 z dotacji lub darowizn jako niekomercyjne przedsiębiorstwo sportowe, lub kulturalne, zarządzane na zasadzie dobrowolności, które nie są wyłączone z zakresu opodatkowania na podstawie art. 21, al. 2,17 2bis.
Próbując zdefiniować pojęcie usługi, czasami łatwiej jest spróbować określić, czym usługa nie jest, gdyż definicja usługi w szwajcarskim prawie podatkowym jest pojęciem bardzo obszernym. Usługa może przybrać różne formy i niestety obowiązuje tutaj też wiele wyjątków od zasady.
Bardzo ogólnie usługi można podzielić na:
- usługi niezwiązane z rzeczą,
- usługi na rzeczy,
- usługi na nieruchomości.
Podział ten ma znaczenie ze względu na obowiązek rejestracji dla celów VAT. Aby łatwiej było go zrozumieć, podajemy poniżej kilka przykładów:
i. Usługi niezwiązane z rzeczą
Przykładem takiej usługi jest porada Kancelarii prawnej z siedzibą (np. w Polsce) za granicą dla przedsiębiorcy z siedzibą w Szwajcarii. Polski dostawca takiej usługi nie ma obowiązku rejestracji na potrzeby VAT w Szwajcarii.
ii. Usługa na rzeczy
Przykładami takich usług są prowadzone przez zagraniczną (polską) firmę w Szwajcarii naprawy, montaże, wymiany części np. w samochodach. itp. Ten rodzaj usługi podlega podatkowi VAT w Szwajcarii i rejestracja zagranicznego przedsiębiorcy jest obowiązkowa, jeżeli łączne obroty w ciągu roku zarówno w Szwajcarii jak i poza sięgną poziomu przynajmniej CHF 100 000.
Jak to wygląda w praktyce?
Przykładowo, polski przedsiębiorca zwarł kontrakt na naprawę maszyn (znajdujących się w Szwajcarii) bądź na dostawę i montaż mebli dla szwajcarskiego zleceniodawcy na kwotę CHF 70’000.
Jeżeli polski przedsiębiorca oprócz tego kontraktu świadczy także inne usługi w Polsce lub w innych krajach i osiąga w ten sposób obroty w wysokości przynajmniej 100’000 CHF, to taki przedsiębiorca musi odprowadzić szwajcarski VAT od wartości usług świadczonych w Szwajcarii, a zatem musi się zarejestrować do VAT w Szwajcarii.
Natomiast jeśli firma polska, w ciągu roku nie będzie miała innych dochodów niż 70’000 CHF, nie będzie się musiała zarejestrować na potrzeby podatku VAT w Szwajcarii.
iii. Usługa na nieruchomości:
Jeżeli przedsiębiorca zagraniczny dokonuje jakichkolwiek prac na nieruchomości znajdującej się na terenie Szwajcarii, ma obowiązek rejestracji na potrzeby VAT, jeżeli łączne obroty w ciągu roku zarówno w Szwajcarii, jak i na świecie wynoszą przynajmniej 100 000 CHF.
Jak to wygląda w praktyce?
Polski przedsiębiorca osiągający obrót zarówno w Szwajcarii, jak i na świecie w wysokości przynajmniej 100 000 CHF, odsyłający pracowników w celu otynkowania lub pomalowania ścian budynku położonego w Szwajcarii, ma obowiązek rejestracji na potrzeby VAT w Szwajcarii. Podobnie jak w przypadku wyżej, jeśli jego obrót całkowity wynosi CHF 70’000, nie ma on obowiązku rejestracji na potrzeby VAT w Szwajcarii.
iv. Przypadek szczególny - architekci
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na szczególną sytuację dotyczącą architektów:
Załóżmy, że architekt z siedzibą w Polsce robi projekt lub plan na remont bądź rozmieszczanie mebli w konkretnym budynku na terenie Szwajcarii – wtedy w stosunku do niego powstaje obowiązek rejestracji na potrzeby VAT w Szwajcarii (pod warunkiem, że jego obrót wynosi przynajmniej CHF 100’000).
Natomiast ten sam architekt, jeśli robi projekt na rozmieszczanie mebli lub armatury łazienkowej, nadający się do zastawania w różnych nieokreślonych z góry budynkach, nie podlega rejestracji VAT w Szwajcarii, nawet wtedy, jeśli jego obrót przekracza CHF 1oo’000 CHF.
W razie pytań prosimy o kontakt z autorkami.
Anita Wieja-Leszczynska anita.wieja@syner.ch
Katarzyna Lasota Heller klh@lexcellence.swiss
